Bệnh tiểu đường (Diabetes Mellitus) là một bệnh lý mạn tính phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Đây là tình trạng rối loạn chuyển hóa đường huyết, xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng hiệu quả insulin để kiểm soát lượng đường trong máu. Nếu không được kiểm soát tốt, bệnh tiểu đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như bệnh tim mạch, suy thận, tổn thương thần kinh, và thậm chí là mất thị lực.
Bệnh tiểu đường thường xuất hiện khi cơ thể mất cân bằng trong việc chuyển hóa đường. Những yếu tố nguy cơ phổ biến bao gồm:
Thừa cân, béo phì: Mỡ thừa làm giảm khả năng sử dụng insulin.
Lối sống ít vận động: Khi ít vận động, cơ thể không đốt cháy năng lượng hiệu quả.
Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều đường, tinh bột, thức ăn nhanh và ít rau xanh.
Căng thẳng kéo dài: Stress làm tăng hormone cortisol, ảnh hưởng đến đường huyết.
Tiền sử gia đình: Người có người thân mắc bệnh có nguy cơ cao hơn.
Khát nước nhiều và đi tiểu thường xuyên.
Mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
Sụt cân không rõ nguyên nhân.
Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng.
Nhìn mờ, giảm thị lực.
Chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Một số nguyên tắc cần lưu ý:
Thực phẩm nên ăn: Rau xanh, củ quả ít đường (bông cải xanh, mướp đắng), ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch), thịt nạc, cá hồi, hạt dinh dưỡng (óc chó, hạnh nhân).
Thực phẩm cần hạn chế: Đường tinh luyện, bánh kẹo, nước ngọt, tinh bột trắng (cơm trắng, bánh mì trắng), chất béo bão hòa (thịt mỡ, đồ chiên).
Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 5–6 bữa nhỏ mỗi ngày để tránh đường huyết tăng đột ngột.
Vận động thường xuyên: Đi bộ, đạp xe, yoga giúp kiểm soát cân nặng và ổn định đường huyết.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Theo dõi chỉ số đường huyết, huyết áp thường xuyên.
Giảm căng thẳng: Ngủ đủ giấc, tập thiền và hít thở sâu.
Bệnh tiểu đường có thể được kiểm soát hiệu quả nếu tuân thủ chế độ dinh dưỡng hợp lý và lối sống lành mạnh. Sự hiểu biết đúng đắn về bệnh sẽ giúp người mắc bệnh phòng ngừa biến chứng và sống khỏe mạnh hơn mỗi ngày.